صباح الدین علی ۱۹۴۸-۱۹۰۷ در سال ۱۹۰۷ در ایالت اگری دره (آردینوی امروزی در بلغارستان) متولد شد. به دلیل شغل پدر، تحصیلات ابتدایی را در شهرهای مختلف گذراند. در سال ۱۹۲۶ از دانشکده تربیتمعلم استانبول فارغالتحصیل شد. در سال ۱۹۲۸ پس از قبولی در آزمونی که اداره آموزش و پرورش برگزار میکند، برای طی یک دوره دو ساله به آلمان میرود. دو سال بعد به ترکیه باز میگردد و در دبیرستان مشغول تدریس زبان آلمانی میشود. در سال ۱۹۳۲ به اتهام خوانش شعری برعلیه آتاتورک در محفلی دوستانه، به یک سال حبس محکوم میشود. بعد از اینکه در سال ۱۹۳۳ مشمول عفو شد، به آنکارا رفت و دوباره در اداره آموزشوپرورش استخدام شد. در سال ۱۹۳۴ به عنوان مدیر انتشارات وزارت آموزشوپرورش منصوب شد. در ۱۶ می ۱۹۳۵ با عالیه خانم ازدواج کرد و یک سال بعد صاحب دختری به نام فیلیز شد. بین سالهای ۱۹۴۵-۱۹۴۱ در کنسرواتوار دولتی آنکارا زبان آلمانی تدریس کرد. رمان”شیطان درون ما” با استقبال زیادی روبرو شد، اما به دلیل توهین نیهال آت سیز از او شکایت کرد و تا به نتیجه رسیدن پرونده سختیهای زیادی کشید. با اینکه پیروز ماجرا بود نتوانست از تنشها نجات پیدا کند و در سال ۱۹۴۴ از مقام خود عزل شد. در سال ۱۹۴۵ به استانبول رفت و به روزنامهنگاری پرداخت. در سال ۱۹۴۷-۱۹۴۶ همراه عزیز نسین و ریفات ایلگاز، روزنامههای طنز سیاسی “مرحوم پاشا”، “مارکو پاشا”، “معلوم پاشا” و “اوکوز پاشا” را منتشر کرد. اما این روزنامهها به دلیل تشابه نام با “عصمت پاشا” توقیف شدند. پس از جلسات متعدد بازجویی، صاح الدین سه ماه زندانی شد. در مطلبی با عنوان “چقدر سخت بود”، در نشریه “علیبابا” میگوید: ” زندگی بدون دزدیدن نان کسانی که نانت دادهاند و بدون عریان کردن آنها که پوشاندهاند تو را، باید تا این اندازه سخت و خطرناک میشد”؟ در سال ۱۹۴۸ مجدداً سه ماه زندانی شد، پس از آزادی روزهای سختی را گذراند، بیکاری و تحت نظر بودن باعث شد تصمیم به ترک کشور بگیرد، اما از راه قانونی موفق به اخذ پاسپورت نشد و ناچار به فرار به مرز بلغارستان شد. قرار شد یک قاچاقچی به نام “علی ارتکین” در قبال دریافت پول او را از مرز خارج کند. “ارتکین” که یک درجهدار مخلوع است، از این راه امرارمعاش میکند و از طرفی به نام سرویس امنیت ملی جاسوسی میکند. طبق اعترافات “ارتکین”، احساسات ملی او توسط صباح الدین علی تحریک میشود و با زدن ضربهی چوب بر سر او، او را میکشد. پس از این ماجرا “ارتکین” که باید بین ۲۴-۱۸ سال حبس بگیرد، به استناد به تحریک احساسات ملی محکوم به ۴ سال حبس میشود. ادعای نزدیکان صباح الدین علی مبنی بر مرگ او به دلیل شکنجه توسط نیروهای امنیت ملی، هرگز اثبات نشد. زندگی ادبی صباح الدین علی در ابتدا با سرودن شعر وارد عرصه ادبیات میشود. در اشعار موزون او میشود ردپای شعر عامیانه ترکیه را حس کرد. شعرهایش را در سال ۱۹۲۶ در بالیکسیر در مجله چاغلایان منتشر کرد. شعرها، داستانها و رمانهای صباح الدین علی، جانی تازه به ادبیات ترکیه بخشید. اولین داستانش را با نام “داستان جنگل” در سال ۱۹۳۰ منتشر کرد. ناظم حکمت این داستان اجتماعی را با این جملات به خوانندگان توصیه کرد: “با این قبیل داستانها کمتر روبرو شدهایم. تمام جنبههای روحیه محافظهکار روستایی، چگونگی پایمال شدن روستانشینی در مسیر سرمایهداری و در پایان، زندگی جنگل را که بهاندازه دریا مبهم و پر از حرکت و شور است، با زیرکی به تصویر کشیده است”. زندگی سرشار از بدشانسی و مرگ مرموز او، روح غمگین و هنرمند او که گاهی با واقعیتهای اجتماعی کنار میآید و گاهی خود را به صورت انفجارهای روحی افسرده و غمگین نشان میدهد، او را یکی از نویسندگان برجسته زمان خود معرفی میکند که آثارش امروز ارزش بررسی و مطالعه با یک ذرهبین جدید ادبی را دارد. داستانها: آسیابان ۱۹۳۵- گاری ۱۹۳۶-صدا ۱۹۳۷-دنیای جدید ۱۹۴۳- قصر شیشهای ۱۹۴۷ صباح الدین علی در رمانهایش، آینهای مقابل روح انسان میگیرد و از این آینه حقیقت را میبیند.
رمانها: یوسف کویوجاکلی ۱۹۳۷
شیطان درون ما ۱۹۴۰
مادونا با پالتوی پوست ۱۹۴۳
کدام یک از کتاب هایش به فارسی ترجمه شده است ؟؟